Koliko zaista znamo o kraljevskoj kući Karađorđević
Poslednjih godina kako u Srbiji, tako i u dijaspori, je sve više pristalica ideje da bi povratak parlamentarnoj monarhiji kao uređenju države bilo pravo rešenje za zemlju, jer kruna kao takva već je sama po sebi uglavnom garant nekakve stabilnosti, kontiuniteta i mogućnosti lakšeg povezivanja sa svetom, s obzirom da su članovi kraljevskih kuća takođe biznismeni, članovi i vlasnici velikih privrednih korporacija, organizacija, upravo svega onoga što bi Srbiji moglo pomoći ne samo samo oko uređenja pravne države, već i privrednog napretka. Drugi važan faktor je što su gotovo sve kraljevske kuće povezane i rodbinskim vezama, što je takođe jedan od važnih faktora sigurnosti da bi se odnosi među državama lakše uspostavljali. Ovaj članak nema za cilj propagiranje monarhije, već popularisanje naše istorije i istorijskih činjenica u vezi sa kraljevskom kućom Karađorđević da bi se lakše shvatilo koliko mi zapravo jesmo deo ne samo sveta, već su i svi članovi kraljevske kuće Karađorđević nastavlajči loze gotovo svih velikih evropskih ,dinastija a i šire od toga (veze sa kraljevskom kućom Portugala i Brazila – koji su doduše svrgnuti sa vlasti).
Ono što se zapravo malo zna i o čemu se retko piše u Srbiji je u kakvim su to vezama, sa svetom,naravno ne političkim, već rodbinskim, članovi porodice Karađorđević i koji im status po zvaničnoj dvorskoj etikeciji primerenoj svim svetskim dvorovima pripada.
Osnovna greška koja se čini u današnjoj Srbiji je, a što nije za osudu, kada se uzme u obzir da su generacije stasavale učeći istoriju koju su pisali pobednici, tj.pristalice Tita i Titovog režima, u okviru koje se ne samo malo učilo o pravoj ulozi dinastije Karađorđević, počev od samog Karađarđorđa pa sve do kralja Aleksandra I i kneza Pavla Karađoređevića, da se nedovoljno piše o genealogiji naše kraljevske kuće Karađoređević kao i rodbinskim vezama koje ima sa svetskim kraljevskim kućama.
Politička činjenica je da Jugoslaviju nije stvorio Tito, već je začetnik ideje bio Kralj Petar I Karađorđević, kao i njegov sin Aleksandar I, Ujedinitelj Srba, Hrvata i Slovenaca, za vreme čije vladavine je i nastala Jugoslavija.
Krajem osamdesetih godina prošlog veka, u tadašnjoj Jugoslaviji, prvi put se pojavila kneginja Jelisaveta Karađorđević, koja je probila led uvreženom mišljenju da je Karađorđevićima za vjek i vjekova zabranjen povratak u zemlju, i u političkoj i medijskoj javnosti odmah su je oslovili kao princezu Jelisavetu, mada je ona kći kneza Pavla Karađoređevića. Mišljenja o tome kakvu ona titulu može nositi se razilaze,jer je njen otac knez Pavle,jedno vreme nosio titulu princa – regenta (u vreme kada je ona rođena) , što bi joj moglo dati pravo da nosi i titulu princeze, ali bi takođe mogla biti oslovljavana i kao kneginja, s obzirom da je kći kneza Pavla.
Niko od sadadšnjih članova porodice Karađorđević ne može nositi naziv kralj ili kraljica, jer Srbija nije zvanično kraljevina iako postoji kraljevska porodica. Prema ukinutim pravima nakon II svetskog rata zapravo nijedna titula iz ranga kraljevskih ili prinčevskih njima ne pripada ali se ipak koristi u medijima i javnosti dvorska etikecija i Aleksandar Karađorđević, se naiziva prestolonaslednikom jer je sin kralja Petar II Karađorđevića (rođen u Beogradu 6.9.1923.- umro od posledica komplikacija transplatacje jetre u Denveru, Kolorado SAD 3.11.1970.- implikacije o tome da je eventualno ubijen, o čemu se povremeno piše, ili se pronose glasovi, izostavićemo kao relevantan podatak) i smatra se poglavarem kraljevskog doma Karađorđevića od 1970.godine. On je po svim pravilima nasleđivanja koje važe na evropskim dvorovima zapravo nasledik krune u slučaju da dođe do uspostavljanja monarhije u Srbiji. Njegova supruga Katarina kojoj je brak sa prestolonaslednikom Aleksandrom drugi po redu (iz prvog ima dvoje dece,sina i kći) , sklopljen 1985. godine dobila je titulu princeze od Jugoslavije, i kvalifikaciju kraljevskog visočanstva.
Mnoge naše ljude kako u Srbiji tako i u dijaspori zbunjuje pojvaljivanje još jednog Aleksandra, člana kraljevske porodice, koji je čitavih dvadeset godina stariji od princa Aleksandra, prestolonaslednika, a radi se o knezu Aleksandru,sinu Pavla Karađoređevića, jer zapravo malo ko i zna u kakvim je rodbinskim odnosima bio knez Pavle Karađorđević, njegov otac sa Karađorđem, začetnikom loze Karađorđevića pa i sa sadašnjim princom Aleksandrom,prestolonaslednikom.
Rodonačelnik loze Karađorđevića je Đorđe Petrović, zvani Karađorđe ili Crni Đorđe , koji je bio srpski vrhovni vožd od 1804. do 1813. i vođa Prvog srpskog ustanka protiv Turaka. Rođen je 3.11.1762. u Viševcu, a ubijen u Radovanjskom lugu kod Smedereva u noći između 25. i 26. jula 1817. Bio je oženjen Jelenom, kćerkom oberkneza Nikole Jovanovića iz Masloševa. Karađorđevo prezime po ocu je bilo Jovanović, s obzirom da je njegov otac bio Petronije Jovanović, a majka Marica, najverovanije iz porodice Živković. Prema jednom od predanja prezime Petrović uzeo je da bi zavaro trag Turcima.
Karađorđe je imao dve starije sestre, Mariju i Milicu, i dva mlađa brata Marinka i Marka, koji iza sebe nisu ostavili neko značajnije potomstvo.
Potomstvo Đorđa Petrovića-Karađorđa i Jelene Jovanović
1. Sima (rođen i umro 1788.)
2. Kneginja Sava, (rođena 1788.- 1847.) udata za vojvodu Antonija Ristića (ima potomstvo).
3. Kneginja Sara (Sarka) (rođena 1790-umrla 1852)- imala dva braka sa Nikolom Karamarkovićem (kći Katicu) i s Tošom Bojanićem sa kojim je imala sina Đoku i kćerke Jelku, Nadeždu i Stanu.
4. Kneginja Pola (rođena 1791.,umrla 1812.) udata za Jovicu Milovanovića, bez dece.
5. Kneginja Stamenka (rođena 1799.. umrla 1875). udata za Dimitrija Ristića, sa kim nije imala decu i za vojvodu Iliju Čarapića sa kim je imala kći Kuzmana i kćerku Jelenu.
6. Knez Aleksa Karađorđević (rođen 1801. umro 1830.) koji je imao titulu kneza i koji je bio oženjen Marijom Nikolajevnom, kćerkom Nikolaja Trokina, maršala ruskog dvora . Imao je sina kneza Đorđa Karađoređeviaća koji se oženio Sarom, kćerkom majora Miše Anastasijevića ( ostavio svom otečestvu- narodu, današnju zgradu rektorata Univerziteta u Beogradu, na Studentskom trgu, zbog čega je dobila naziv Kapetan Mišino zdanje.). Njegov unuk Knez Aleksa Karađorđević ( rođen 1858. umro 1920. u Sen Moricu imao je jedan brak sa Darijom Pankkherst ( iz Klivlenda, Ohajo, prethodno imala dva braka) sa kojom nije imao dece. Drugi unuk, Božidar Karađorđević (rođen 1862.,umro 1908.).
7. Aleksandar (rođen 29.9.1806.u Topoli, umro 3.5.1885. u Temišvaru) je zapravo Aleksandar I, Vladajući knez Srbije, (vladao od 1842. do 1858. kada je zbačen sa perstola). Bio je oženjen Persidom, kćerkom Jevrema Nenadovića, brata Prote Mateje Nenadović.
Potomstvo kneza Aleksandra I i kneginje Perside Nenadović
1. Kneginja Poleksija ( rođena 1833. umrla 1914.), nije imala decu iz braka sa Konstantinom Nikolajevićem) kao ni iz drugog braka sa Aleksandrom Prešernom
2. Kneginja Kleopatra (rođena 1835., umrla 1855.) nije imala decu iz braka sa Milanom Petronijevićem
3. Aleksa (rođen 1836,umro 1841.)
4. Knez Svetozar ( rođen 1841. umro 1847.)
5. Knez Petar, (rođen 29.7.1844. u Topoli, – umro 16.8.1921. u Beogradu) poznat kao Petar I (nazvan i Petar Mrkonjić i Petar I Veliki Oslobodilac) koji je bio kralj Srbije od 1903. (nakon ubista kralja Aleksandra Obrenovića i Drage Mašin) do 1918., Kralj Srba, Hrvata i Slovenaca, od 1918.- do 1921.tj. do svoje smrti. Bio je oženjen kneginjom Ljubicom (zvanom Zorka) koja je bila rođena 23.12.1864. na Cetinju, umrla takođe na Cetinju 28.3.1890.) kćerkom kneza, a kasnije kralja Nikole I od Crne Gore, i Milene Vukotić. Tako u stvari, svi potomci kralja Petra imaju u sebi i crnogorske krvi, tj.u krvnom su srodstvu sa potomcima crnogorskog kralja Nikole I.
6. Kneginja Jelena (rođena 1846. umrla 1867.) udata za Đorđa Simića, bez dece
7. Knez Andrija ( rođen 1848. umro 1864.)
8. Kneginja Jelisaveta, ( rođena 1850.umrla 1850.)
9. Knez Đorđe, ( rođen 1856. umro 1889.)
10. Knez Arsen Karađorđević, (rođen 4.4.1959. u Temišvaru, a umro 19.19.1936. u Parizu) general ruske, srpske i jugoslovenske vojske, nastavljač kneževske loze Karađorđevića, poslednji sin kneza Aleksandra godine 1892. u Sankt Petersburgu oženio se Aurorom, kćerkom Pavla Pavloviča, kneza od San Donata i Jelene Petrovne kneginje Trubecke (rođena 1873. u Kijevu, a umrla 1904. u Parizu).Taj brak je razveden.
Potomstvo kralja Petra I i kneginje Ljubice (Zorke), čiji su potomci prvi u naslednom redu za krunu.
1. Princeza Jelena Krađorđević (rođena 4,11.1984. u Rijeci – umrla 16.10.1962. u Nici) bila je udata za ruskog kneza Joana Konstantinoviča Romanova, sina Konstantina Konstantinoviča Romanova i Jelisavete Mavrikijevne (rođene kao Elizabeta, princeza od Saksen-Altenburga, vojvotkinja od Saksonije).
–potomstvo Jelene Karađorđević:
1.Knez Vsevolod Joanovič Romanov (rođen 20.1.1914. u Pavlovsku – Rusija, umro 18.6.1973. u Londonu). Imao je tri braka i nije ostavio potomstvo.
2.Princeza Jekaterina Joanovna Romanova (rođena 25.7.1915.u Pavlovsku – Rusija) od Rusije, udata za markiza Farače di Vilaforesta sa kojim ima troje dece, dve kćerke Nikoletu i Fjametu, i sina Đovanija.
– Nikoleta (rođena 23.7.1938. u Rimu) udata Grundland, živi u Montevideu, i ima sina Edoarda (rođen 15.1.1967. u Montevideu) i kći Aleksandru (rođena 17.9.1971.u Montevideu).
– Fijameta (rođena 19.2.1942.u Budimpešti) udata Arselus,nema dece, živi u Montevideu.
– Đovani ( rođen 20.10.1943.u Rimu) , markiz Farače di Vilaforesta, oženjen sa Mari Klod- Terije-Debres, ima sina Alesndra (rođen 29.8.1971.) , markiza Farače di Vilaforesta, koji živi u Parizu
2. Princeza Milena, ( rođena 1886. umrla 1887.)
3. Princ Đorđe Karađorđević, (rođen 8.9.1887. na Cetinju -umro 17.10.1972. u Beogradu ), prestolanslednik koji se odrekao prava na presto, živeo je u Beogradu, oženjen Radmilom Radonjić i nije imao dece.
4. Princ Aleksandar I, (rođen 16.12.1888.- po starom kalendaru, urmo nakon atentata 9.10.1934.), nazvan Viteški kralj Ujedinitelj, prestolonaslednikSrbije od 1909., regent Srbije od (1914-1918), regent Kraljevine Srba, Hravata i Slovenaca od 1918. – 1921., kralj Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca (1921 – 1929.) , kralj Jugoslavije (1929 – 1934.) , ubijen od strane ustaša i VMRO-ovaca u Marselju, Francuska. Kralj Aleksandar I se oženio u Beogradu 8.6.1922. Marijom, zvanom Minjon, princezom od Rumunije i Hoencolerna, (rođena 8.1.1900. u Goti, umrla 22.6.1961. u Londonu) , kćerkom rumunskog kralja Ferdinanda I i Marije, princeze od Saks-Koburg – Gota.
Potomstvo kralja Aleksandara I Ujedinitelja i Kraljice Marije od Hoencolerna
Njeno kr.vis.Kraljica Marija Karađorđević sa sinom Petrom.
1. Kralj Petar II od Jugoslavije (rođen 6.9.1923. u Beogradu , umro 3.11.1970. u Denveru) , kralj Jugoslavije (od 1934.- 1945.) , pod regenstvom, od 1934-1941. , u egzilu od 1941. – 1945. , kada je zbačen sa prestola ) – oženjen Alkesandrom, princezom od Grčke i Danske (rođena 25.3.1921. u Atini – umrla 30.1.1993. u Londonu) , kćerkom grčkog kralja Aleksadrosa I i Aspazije Manos (imenovane princezom od Grčke).
2. Princ Tomislav, od Jugoslavije (rođen u Beogradu 19.1.1928.-umro 12.7.2000. u Beogradu, sahranjen u Topoli.) je imao dva braka. Prvi brak sa Margaritom (rođena 14.7.1932. u Salemu, Baden) , kćerkom markgrofa od Badena i Teodore, princeze od Grčke i Danske. Drugi brak je sklopio sa Lindom, (rođena 1949.) , kćerkom Holbruka van Dajk Bonija, koja poseduje rang i titulu princeze Karađorđević od Jugoslavije i kvalifikaciju kraljevskog visočanstva.
3. Princ Andrej Karađorđević od Jugoslavije (rođen 28.7.1929. na Bledu, umro 7.5.1990. u Palm Springsu, SAD) za koga se takođe spekuliše da je bio ubijen, ženio se tri puta. Prvi brak je skliopio sa Kristinom (rođena 10.1.1933. u Kronbergu ) kćerkom Ernesta Augusta, princa od Hesena i Sofije, princeze od Grčke i Danske. Drugi brak sklopio sa Kirom- Melitom (rođena 18.7.1930. u Koburgu), kćerkom Karla, princa od Lajningena i Marije Kirilovne , velike kneginje Romanove od Rusije. Treći brak je sklopio sa Evom Marijom (rođena 26.8.1931. u Vrnjačkoj Banji , kao Milica, kćerka Milana Anđelkovića, prethodno udatom za g.Smiljanica, s kojim ima jednog sina, i iz drugog braka pod imenom Mici, sa Frenkom Lou-om sa kojim ima dvoje dece) koja ima zvanje princeze Karađorđević. Sa njom nema zajedničko potomstvo.
Potomstvo Kralja Petra II Karađoređevića i princeze Aleksandre od Grčke
1. Princ Aleksandar Karađorđević, prestolonaslednik Jugoslavije (rođen 17.7.1945. u Londonu, u hotelskoj sobi, koja je privremeno proglašena teritorijom Jugoslavije) a koji se dva puta ženio.sa 1. princezom Marijom de Glorijom (rođena 13.12.1946. u Petropolis,Brazil), kćerkom,princa Pedra Gatsona od Orlean-Braganse i princeze Marije de la Esperance od Burbona i obe Sicilije sa kojom ima decu, i sa 2. Katarinom Beits, (rođena u Atini 13.11.1943) , prethodno udatom, koja iz prvog braka ima sina i kćerku, dok sa princom Aleksandrom Karađorđevićem nema decu.
Potomstvo princa Aleksandra Karađorđevića, prestolonaslednika, poglavara kraljevskog doma Karađorđević i princeze Marije de Glorije
1. Princ Petar Karađorđević, (rođen 5. 2. 1980. u Čikagu) , drugi po rangu za presto,
2. Princ Aleksandar Karađorđević, (rođen 15.1. 1982. u Ferfaksu,Virdžinija , SAD),
3. Princ Filip Karađoređiević (rođen 15.1. 1982. u Ferfaksu, Virdžinija SAD).
Prinčevi Aleksandar i Filip su blizanci.
Potomstvo princa Tomislava Karađorđevića i princeze Margarite
1. Princ Nikola Karađorđević (rođen 15.3.1958. u Londonu),
2. Princeza Katarina Karađorđević (rođena 28.11.1959.u Londonu)
Potomstvo princa Tomislava Karađorđevića i princeze Linde
1. Princ Đorđe Karađorđević ( rođen 1984.u Londonu)
2. Princ Mihajlo Karađorđević (rođen 1986.u Londonu).
Potomstvo princa Andreja Karađorđevića i princeze Kristine
1. Princeza Tatjana Karađorđević (rođena 18.7.1957. u Londonu),
2. Princ Hristofer Karađorđević (rođen 4.2.1960. u Londonu)
Potomstvo princa Andreja Karađorđevića i princeze Kire Melite
1.Princeza Lavinija (rođena 15.10.1961. u Londonu) usvojena 1965. od strane princa Andreja,
2. Princ Vladimir Karađorđević ( rođen 21.3.1964. u Londonu ?)
3. Princ Dimitrija Karađorđević ( rođen 12.4.1965. u Londonu ?)
Poslednje peto dete Kralja Petra I i njeginje Zorke bio je
– Knez Andrija Karađorđević (rođen 1848. – umro. 1864.Nije se ženio.)
Potomstvo kneza Arsena Karađorđevića i kneginje Aurore
1. Knez Pavle Karađorđević (rođen 27.4.1893. u Sankt Petersburgu – umro 14.9.1976. u Parizu) , princ-regent Jugoslavije,
je postao nakon ubistva kralja Aleksandra I 1934. i obavljao dužnosti princa – regenta do 1941. od kada je bio u izgnanstvu. Knez Pavle Karađorđević se oženio princezomOlgom, (rođena 11.6.1903. u Tatoi kod Atine- umrla ?),kćerkom Nikolasa, princa od Grčke i Danske i Jelene Vladimirovne, kneginja Romanova od Rusije.
Potomstvo kneza Pavla Karađorđevića – princa regnta od Jugoslavije i kneginje Olge Oldenburg
1. Knez Aleksandar Karađorđević (rođen 13.8.1924. u Londonu). koji se ženio dva puta. Prvi put sa princezom Marijom Pijom od Savoje, (rođena 24.9.1924. u Napulju), kćerkom Umberta II, kralja Italije, i Mari Žoze, princeze od Belgije. Drugi brak je sklopio sa princezom Barbarom, (rođena 9.7.1942.u Moravskom Šetenbergu), kćerkom Johanesa, princa od Linheštajna i grofice Karoline od Leder- Vihelna.
2. Knez Nikola Karađorđević (rođen 29.6.1928. London – poginuo u saobraćajnoj nesreći kod Vindzora 12.4.1954.), nije bio oženjen,
4. Kneginja (princeza) Jelisaveta Karađorđević (rođena 7.4.1936. u Beogradu) koja je imala tri braka. Prvi sa Hauardom Oksenbergom, biznismenom, drugi brak sa Nilom Balfurom, takođe biznismenom, treći brak koji je takođe razveden, (26.11.1977. sklopila je sa Manuel, Elijas Uljoom, peruanskim ministrom i predsednikom vlade u periodu od 1980.- 1982. godne.).
Potomstvo kneza Aleksandra Karađorđevića i princeze Marija Pija od Savoje
1. Knez Dimitrije Karađorđević (rođen 18.6.1958. u Parizu),
2. Knez Mihajlo Karađorđević (rođen18.6.1958. Pariz),
3. Knez Sergej Karađorđević ( rođen 12.3.1963. u Parizu),
4. Kneginja Jelena Karađorđević (rođena 12.3.1963. u Parizu)
Potomstvo kneza Aleksandra Karađorđevića i princeze Barbare
1. Knez Dušan Karađorđević (rođen 26.12.1977. u Vadusu, Linheštajn)
Potomstvo kneginje Jelisavete Karađorđević
– sa Hauardom Oksenbergom
1. Kneginja Katarina Oksenberg ( rođena 22.9.1961. u Njujorku)
2. Kneginja Kristina Oksenberg (rođena 27.12.1962. u Njujorku)
– sa Nilom Balfurom
1.Nikolas Balfur (6.6.1970.London)
Već na prvri pogled,može se zaključiti da sadašnji članovi kraljevske kuće Karađorđević i naslednici prestola imaju rodbinske veze sa mnogim evropskim kraljevskim kućama. Oni su dirktni potomci porodice Romanov i svih njenih predaka,počev od Petra Velikog,kraljice Katarine Velike,zatim su direktni potomci preko kraljice Marije,supruge kralja Aleksandra I ,kraljice Viktorije i svih njenih predaka,kako po muškoj tako i po ženskoj liniji,potomci su vojvodske kuće Savoja, i italijanskog kralja Vitorija Emanuela II,Kristijana IX,kralja Danske i svih njegovih predaka,potomci su vojvodske kuće Caringen ( Badenska linija),kraljkevskih kuća Burbon,-Anžuj- Obeju Sicilija. Glorija,prva supruga kneza Aleksandra I prestolonaslednika je direktan potomak i Pedra I impeatora Brazila.Ovo je samo mali broj kraljevskih,kneževskh i grofoskih kuća sa kojima su Karađorđevići u rodbnskim odnosima,ali ono što je mnogo interesantnije za naše ljude je da je kraljevska kuća Karađorđević direktan potomak Stefana Nemanje, preko brakova koje su sklapali njegovi potomci sa grofovskim i kraljevskim kućama Kotromanića,Habsburg,Braganca,Orelean i drugim,tako da su zapravo i članovi ovih porodica direktni potomci Stefana Nemanje.
Mnogo šira istraživanja preko ženskih predaka odveli bi nas i do jerusalimskih kraljeva,kijevskih prinčeva,vizantijskih careva, švedskog dvora i mnogih drugih kraljevskih kuća.
Potmci Kralja Petra I i kneza Pavla Karađorđevića žive u raznim državam sveta u SAD, Engleskoj, Francuskoj, Ialij,i Srbiji.
Naravno, sada nakon raspada Jugoslavije i odvajanja Crne Gore od Srbije postavlja pitanje kakvu bi titulu nosio prestolonaslednik Aleksandar Karađorđević, verovatno kralj Srbije.
Jasminka Holclajtner e-mail:astrozenit@gmail.com
Copyright by J.Holclajtner